Kuzeye Giden İnce Yol*

 

Japon şair Matsuo Başo tarafından yazılan Kuzeye Giden İnce Yol (Oku no Hosomiçi) Japon edebiyatının en önemli metinlerinden biri olarak kabul ediliyor.

Bir seyahat günlüğü olan, Başo’nun 17.yüzyılın sonlarında yürüyerek, Edo Dönemi’nde destansı ve tehlikeli bir yolculuğa atılması üzerine kaleme alındı. Metin başlı başın çığır açıcı bir eserken, şairin metin içindeki seyahatleri de yaımlandığı günden beri bişr çok insana onun izinden gitmeleri ve yolculuğunun ayak izlerini tak

ip etmeleri için ilham verdi.

Kuzeye Giden İnce Yol, Başo’nun 1689 baharının sonlarında gerçekleştirdiği bir yolculuğun sonucu. Başo ve yol arkadaşı Kavai Sora, Edo’dan (günümüzdeki Tokyo) ayrılıp Oku olarak bilinen kuzey bölgesine gitmek için yola çıktı. Bu yolculuğa çıkmalarının arkasındaki en büyük motivasyon ise “kendi sanatlarını yenilemek” adına eski şairlerin eserlerini kaleme aldıkları yerleri görme arzusuydu. … ..

… ..

… ..

ŞİOGAMA

Noda’daki Tama Nehri ve Oki No İşi’yi (Göldeki Büyük Taş) ziyaret ettikten sonra Sue No Matsuyama (Ebedi Çamlık) denilen yerde bulunan Maşşozan Tapınağı’nı ziyaret ettim. Tpınağın yakınındaki çam ormanında, ağaçların arasında, sağa sola dağılmış mezarlar gördüm. Mezarları seyredince düşündüm: Kimler çekip gitmemişti ki bu dünyadan? Yan yana uçan kuş çiftleri gibi, dalları iç içe geçmiş ağaçlar gibi birbirine sonsuza dek aşk sözü vermiş olan erkek ve kadınlar bile günü geldiğinde birbirinden bu şekilde

ayrılıyordu.  Böyle düşününce kelimeler boğazımda düğümlendi.

Tapınakların akşam çanlarının çaldığı saatte Şiogama’ya ulaştım. Tapınak çanları da bana hayatın ne denli fani olduğunu hatırlattı. Beş

inci ayın yağmurlarının  hüküm sürdüğü gökyüzü berraktı, ay hafifi bir ışık saçıyordu; biraz ileri de Magakiga Adası görünüyordu. Balıkçı tekneleri yavaş yavaş karaya dönmeye başlamıştı. Karaya dönen balıkçılar, o günkü avı kendi aralarında pay ediyorlardı. Balıkçıların sesi kulaklarımda çınladıkça eski bir şiiri anımsadım. Yolculuk hüznüm ve yalnızlığım daha da arttı.

O gece yattığım yerde, biva(*Ud benzeri bir müzik enstrümanı) çalarak okucoruri (*Bir tür piyes) söyleyen bir âmâ rahibi dinlemek zorunda kaldım. Rahibin çalıp söylediği şey ne bir Heikyoku ne de Kovakamai (*Geleneksel Japon müziğinde birer tür). Kırsal kesim kokan sesiyle var gücüyle avaz avaz bağırdığı için ne yalan söyleyeyim pek usta bulamamıştım onu. Ancak yine de, böyle köylük bir yerde eski bir sanatın korunuyor olmasına sevindim.

… ..

… ..

Kuzeye Giden İnce Yol  &  Matsuo Başo

İthaki Yayınları

Orijinal Adı: おくのほそ道

1.Baskı, Eylül 2022, İstanbul

*https://en.wikipedia.org/wiki/Matsuo_Bash%C5%8D