26 Mart 2021 Cuma

Hayvanlardan Tanrılara Sapiens *

Yukarıdaki senaryo Tarım Devrimi’nin bir hesap hatası olarak anlatılır ki, bu da oldukça makuldür. Tarih bundan çok daha budalaca hesap hatalarıyla doludur. Fakat bir olasılık daha var. Belki de dönüşümü sağlayan şey daha kolay bir yaşam arayışı değildi? Belki de Sapiens’in başka hevesleri vardı ve bunlara ulaşabilmek için yaşamlarını bilerek daha zor hâle getiriyorlardı? 

            Bilim insanları tarihi gelişmeleri genellikle düz ekonomik ve demografik etkenlerle açıklarlar. Bu onların rasyonel ve matematiksel yöntemlerine daha uygundur. Modern tarihteyse araştırmacılar ideoloji ve kültür gibi fiziksel olmayan etkenleri dikkate almak zorundadırlar., çünkü yazılı kanıtlar onları buna zorlamaktadır. Örneğin elimizde İkinci Dünya Savaşı’nın gıda kıtlığı veya demografik baskılardan dolayı çıkmadığını kanıtlayacak kadar belge mevcuttur. Ancak Natuf kültürüyle ilgili elimizde hiçbir belge yok, bu yüzden antik çağlarla ilgili açıklamalarda meteryalist ekol öne çıkmaktadır. Eski çağlarda yaşayan ve okuma yazması olmayan insanların ekonomik gerekliliklerden ziyade inançla motive olduklarını kanıtlamak zor iştir.

            Yine de nadiren de olsa şansımız yaver gidiyor ve hikayeyi açıklığa kavuşturan ipuçlarını bulabiliyoruz. 1995’te arkeologlar Türkiye’nin güneydoğusunda Göbekli Tepe adı verilen bir yeri kazmaya başladılar. En eski tabakada herhangi bir yerleşim, ev ya da günlük işlerin izine rastlamadılar. Öte yandan, olağanüstü kaliteli oymalarla bezenmiş anıtsal boyutta

sütunlar buldular. Her bir sütun yedi ton ağırlığındaydı ve boyu beş metreye yaklaşıyordu. Yakınlardaki bir taş ocağında da elli ton ağırlığında yarı yontulmuş bir taş buldular.... ..


*Sapiens Hayvanlardan Tanrılara & Yuval Noah Harari

Özgün adı: Sapiens

A Brief History of Humanitairan

2012

Türkçesi: Ertuğrul Genç, 2015

Kolektif Kitap Bilişim ve Tasarım Ltd.Şirketi

 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder