Benden Selam Söyle Anadolu’ya*

Babam sabun yapımcısıydı. Çocukluk yıllarında ailemle birlikte doğduğum Aydın ilinde yaşadım. 1922 yılında Anadolu’dan ayrılarak Yunanistan’a amcamların yanına gelmek zorunda kaldım. Ailem daha sonra göçtü. İlk çocukluk yıllarımın anıları belleğimden silinmiyordu. Babamın arkadaşı Talat Beyler, sokakta oynadığım Rum ve Türk çocukları bugün bile aklımda. Yaşadığım günlerin, duyduğum gerçek olayların om kadar etkisi ve büyüsü altında kalmıştım ki, bu konuyu ele alan kitap yazma arzusu içimde çığ gibi büyüyordu. “1962 yılında Benden Selam Söyle Anadolu’ya” adlı kitabım yayınlandı. … ..

… .. Bizans’tan kalma harabelerde gezinirdik öğretmenle; gerek bu topraklarda ilk olarak ayak basan Bizans imparatorları, gerekse burada Hristiyanlığı yaymaya başlayan Havan Pavlos hakkında, bana bir alay hikâye anlatmıştı. Ama ondan öğrendiklerim arasında beni asıl etkileyen, “yedi rakamı üzerine söyledikleri olmuştur: Minevra tapınağı dünyanın yedi harikasından biriydi; Bizans’tan kalma Aya Yani kilisesi Apokalips’in yedi yıldızından biri ve bir gün aniden bastıran bir sağnaktan korunmak üzere sığındığımız mağaranın ismi de “Yedi Uyurlar Mağarası” idi. … ..

… .. Afyonkarahisar bölgesindeki sarp dağlarda ilerliyorduk. (Birkaç yıl sonra buralara Yunan üniforması altında bir daha geleceğimi nereden bilecektim.) Mağaralarda yatıp kalkıyorduk vahşi hayvanlar gibi. Sakalımız bir karış uzamıştı. Pis ve pasaklıydık üstelik; korku veren bir görüntümüz vardı. … ..

Savaştan yenik çıkmış olmalarına rağmen, Türkler de sevinç içindeydiler. Gazeteleri ağız değiştirmişti: Almanlar düşman olmuştu şimdi. onlarla işbirliği yapmış Talat’larla Enverler’lere de hain sıfatı giydirilmişti. Dostları; İngilizler, Fransızlar ve özellikle Amerikalılardı… Şimdi onlar pohpohlanmakta, bütün “buyurunlar onlara çekilmekteydi… Tam o sırada işte doğru sözlü, tok sesli, korkusuz bir adam belirdi. Bütün suçları döktü ortaya. Türkiye’nin dirliğini ilan ediyordu bu adam. İsmi Mustafa Kemal’di. Uzun zamandır Türk anası böyle bir evlat getirmemişti dünyaya. … ..

… .. Oysa, Kemal’in elinde müğkemmel bişr işstihbarfat şebekesi var… Ahali bizleri sadece işgalci bir kuvvet olarak görüyor ve elindeki bütün araçları bize karşı seferber ediyor. BU arada küçük hanımları da tabi…

… .. Daha ne olsun Manoli! dedi. Fransızlar Kemal’le doksan yıllık bir anlaşma imzalıyorlar! İng

lizler Musul petrolü için pazarlık ediyor! Hatırlıyor musun Londra Konferansı için  sana söylediklerimi? Bekir Bey’i, sürüye dönen bişr kuzu gibi sevgiyle karşılamışlardı: Yunanlıları ise, bir an önce başlarından defetmek istedikleri bir uzak akraba yerine koydular. “ İyonya ve Doğu Trakya nüfusunun çoğunluğunu, Yunanlıların teşkil ettiğini sanıyorduk biz… diyorlar. Meğerse aldanmışız! Bu mesele yeniden incelenmeli. Uluslararası komisyonlar kurulsun yeniden, istatistik ve raporlar hazırlansın!” Bizden kanımızı dökmemizi istedikleri vaakit, Küçük Asya ile Trakya nüfusunun hangi oranda kimlerden meydana geldiğini bilmiyorlardı sanki namussuz eşoğlueşşekler! …

Kelime oyunu: Sevr, 1920 Antlaşmasıyla olduğu kadar, porselenleriyle de ünlüdür…. .. 

*Benden Selam Söyle Anadolu’ya & Dido Sotiriyu

Doğu Kitapevi 

1.baskı: Kasım 2020

Fransızcadan çeviren : Atilla Tokatlı