Rusya İmparatorluğunun Çöküşü *

...  .. Bize göre Çarlık Rusyası’nın çöküşüne ve Ekim Devrimi’nin gerçekleşmesine yol açan ve birbirine bağlı üç temel faktörden bahsetmek mümkündür. Bunlardan ilki hem III. Aleksandr hem de II. Nikolay’’ın Çarloık Rusyası’nın geleceği için elzem gördüğü büyük devlet statüsünü korumak ve uluslararası rekabette geri düşmeme hedefiydi. Bu iki devlet adamı da Osmanlı, İran ve Çin İmparatorlukları  gibi diğer çok uluslu imparatorlukların 19. Yüzyıl sonu itibariyle uluslararası rekabetteki geri kalmışlıklarının ve bunun yarattığı sorunların farkındaydılar ve Çarlık Rusyası’nın benzer bir duruma düşmesini istemiyorlardı. Dış  politikadaki bu hedefe ulaşmak aynı zamanda iç politika da da rejimin meşruiyeti açısından önemliydi. Bu noktada 1914’e doğru mutlak olarak hızla büyüyen Çarlık ekonomik gücünün rejimin dış politika hedeflerine ulaşması için yeterli olduğunu düşünen iyimser bakış açısı önemli bir boyutu kaçırmaktadır. Bütün bu mutlak büyümeye rağmen, 1881’den 1914’de kadarki süreçte Çarlık Rusyası rakipleriyle arasındaki ekonomik güç ( ve bunun uzantısı olan kalkınmışlık) farkını kapatamamış, 1914 yılı ekonomik ve kalkınmışlık göstergelerinin çoğunun da gösterdiği gibi rakipleriyle arasında bulunan fark kapanacağına daha da açılmıştı.

... .. III. Aleksandr bir yandan kendisine sıkıntı çıkaran üniversiteler gibi kurumları ehlîleştirirken  bir yandan da rejimin sadık destekçisi olduğunu düşündüğü Ortodoks Kilisesi gibi kurumların etkinliğini arttırarak rejimi korumayı ve muhalefeti zayıflatmayı amaçlıyordu.  Bu konuda kilise “devrimci zehrin ulusun damarlarına girmesine engel olur” diye düşünen  Pobedonostsev’in  telkinlerinin de etkisi vardı. Bu doğrultuda atılan adımların en önemlileri kilisenin çatısı altındaki cemaat okullarının sayısının arttırılması ve çok sayıda yeni kilise inşa edilmesiydi.  1882’de sayıları 4500 olan cemaat okullarının sayısı 1894’de 32.000’e çıkacaktır. Cemaat okullarının hükümet tarafından desteklenmesinde hükümetin bu dönemde sayıları giderek artan zemstvo idaresindeki okullardaki öğretmenlerin siyasi tercihlerini beğenmemesi etkili oldu. ... ..

 

 

 

Rusya İmparatorluğunun Çöküşü 1881 1917 & Onur İşçi – Onur Önkol