Medya-iktidar ilişkileri*

-Medya-iktidar ilişkileri bu ülkede öteden beri sorunlu olmuştur. Çünkü siyasal güç odakları her zaman medya ve gazeteci milletini genellikle kendi çektikleri “kırmızı çizgiler”le kontrol altında tutmaya çalışmıştır. Bunun için ekonomik, siyasal ve hukuksal aletlerle baskı

uygulamıştır.

Medya patronlarının gazetecilik dışındaki alanlarda mevcut ekonomik menfaatleri de iktidarların ellerini güçlendirmiştir.

-Kendi işleriyle ilgili olarak medya sahiplerinin Ankara’ya olan ihtiyaçları ya da Ankara’nın ekonomik konulardaki aşırı gücü – Türkiye’de yargı düzeninin ikinci sınıflılığıyla da birleşince – siyasal iktidarlar medyayla daha kolay oynamıştır.

-1990’ların başıydı .... Türk iş dünyasının en büyüklerindenbiri, gzete çıkarmak isterken benim de görüşümü almıştı. Ben de ona sormuştum: “Neden gazete çıkarmak istiyorsunuz? Avrupa çapında iyi bir buzdolabı fabrikası, iyi bir televizyon fabrikasıyla bankadan sonra bir de iiyi gazeteniz mi olsun istiyorsunuz? Yoksa rakiplerinize karşı Ankara’da iktidarlar nezdinde yeni bir güç ocağıyaratmak için mi gazete çıkarmak istiyorsunuz? Ankara’da kendi iş menfaatlerinizi korumak ve geliştirmek mi, yoksa bir de iyi gazete sahibi olmak mı, hangisi?

-.... sorum bugün de geçerli. Ankara’yla, siyasal iktidarlarla medya arasında sorunlu ve kusurlu ilişki yapısı, .... bugün de yukarıdaki soruda düğümleniyor.

-Unutmamak lazım ki “basın” derken bir ticari işletmeden söz ediyoruz ve piyasa sistemindeki davranış kalıpları burada da aynen geçerli. Yani basın şirketleri de iktisadi gücü artırmaya ve bu güç üzerinden imtiyaz elde etmenin yolunu bulmaya çalışıyorlar. Türkiye gibi ülkelerde ise bu dinamik daha ziyade ters yönde işliyor: Basın belirli bir siyasi gücü devşirebildiği oranda sahibine iktisadi güç sağlıyor. Diğer bir deyişle Türkiye’de basın öncelikle kendisini “gazeteci” olarak değil, belirli bir ideolojinin ve siyasi koalisyonun parçası olarak görüyor. ...... siyasi ayrışma ve kavga dönemlerinde basın organları hem ideolojik hem de patronların menfaatlerini nerede aradıklarına bağlı olarak savruluyorlar. ...

-Sonuç basının siyasi kavgada bir maniplasyon alanı haline gelmesidir.

*Batsın Böyle Gazetecilik – Derya Sazak