25 Aralık 2022 Pazar

Karpatlar Şatosu*

 


O yılın 29 Mayısında, bir çoban, Retyezat’ın eteğinde, uz8un gövdeli ağaçlarla kaplı, ekinlerle güzelleşmiş bereketli bir vadiye hakim, yemyeşil bir yaylanın kıyısında sürüsünü bekliyordu. Kuzeybatı rüzgâr olan karayeller, bu açık korunmasız, yüksek yaylayı, her kış bir berber usturası gibi tıraş eder. O dönemde, bölgede, yayla sakallarını kestiriyor denir -hatta kimi zamanlarda sinekkaydı tıraş olduğu söylenir. 

Bu çobanın giyinişinde Arkadialılarla özgü çobansı şiirsellikten eser olmadığı gibi, davranışında da çobansılık yoktu. O bir Daphnis, Amyntas, Tityros, Lycidas ya da Meiboeus değildi.  Kocaman tahta nalınlar giydiği ayaklarının dibinde mırıldanan Lignon nehri değildi, serin ve pastoral suları Astraia romanının kıvrımları arasında akmaya layık ola, Eflak topraklarından geçen Siret nehriydi.

Frig, Werst köyünden Frig; bu kaba saba çobanın adı buydu. Hayvanları kadar kendi de bkımsız olan bu çoban, koyunlarının ve domuzlarının insanı çileden çıkaran -komitafaki (idari bölüm) sefil ağılların haline uygun düşen , eski dilden ödünç alınma tek sözcüğü kullanırsak- bir pasaklılık içindeki,o rutubetli ağılda onlarla birlikte barınıyordu.

Demek ki, koyun sürüsü, söz konusu sürünün başı Frik’in bekçiliğinde otluyordu. Otlarla kaplı bir tümseğin üstüne yatan Frik, tek gözüyle uyuklarken, diğeriyle sürüyü gözlüyordu, piposu ağzında, kimi zaman, birkaç koyun otlaktan uzaklaştığında köpeklerine ıslık çalıyor ya da boynuz borusunu öttürüp dağlarda yankılandırıyordu.

Saat öğleden sonra dörttü. Güneş batmaya başlamıştı. Doğu tarafında, tabanları dalga dalga sise boğulmuş birkaç zirve aydınlanıyordu. Güneybatıya doğru, sıradağların iki kırığı arasından, eğik bir ışık demeti, hafif aralık bir kapıdan süzülüyordu.

Bu dağ sistemi, Klausenburg ya da Kolozsvar Komitası adı altında bilinen, Transilvanya’nın en yabanıl bölümüne aitti.

Avusturya İmparatorluğu’nun tuhaf bir bölümü olan Transilvanya, Macarcada Erdely, yani “ormanlar ülkesi” adıyla bilinir. Kuzeyde Macaristan, güneyde Eflak, batıda Moldovya’yla sınırlıdır. Altmış bin kilometre kare, yani altı milyon hektar -aşağı yukarı, bir tür İsviçre’dir, fakat İsviçre arazisinden yarı yarıya daha geniş, ama daha az kalabalıktır. Tarıma ayrılmış yaylaları, gür otlakları, kıvrımlı vadileri ve kurumlu zirveleriyle Transilvanya, Karpatlar’ın ayrıldığı volkanik kollar nedeniyle kesik kesiktir. Bölgeye ağ gibi yayılmış olan çok sayıda akarsu, Tisza ırmağının ve o muhteşem Tuna’nın Demir Kapıları, güneyde birkaç mil uzakta, Balkan sıradağlarındaki geçidi Macarşstan ve Osmanlı İmparatorluğu sınırı üzerinde kapatır.

... ..





*Karpatlar Şatosu  &  Jules Verne

Orijinal adı : Le Chateau Des Carpathes

Çeviren: Işık Ergüden

Alfa Yayınları

1.Baskı: Mart 2015 



*
Retezat Millî Parkı - Vikipedi (wikipedia.org)

*Retezat Milli Parkı Romanya'nın Hunedoara ilindeki Retezat Dağları'nda bulunan bir koruma alanıdır (IUCN milli park kategorisi ).


*Arkadya - Vikipedi (wikipedia.org)

Arkadya, (Yunanca: Αρκαδία, Arkadía) Yunanistan'ın güneyi Mora Yarımadası’nda bir ildir. İlin merkezi Tripoliçe'dir.

Arkadya, eski Yunanistan’da Mora Yarımadası’nın (Peloponnesos) orta kesiminde dağlık bir bölgenin adı olmuştur. Adını bir mitolojik karakter olan Arcas'tan alır.

Dor istilası zamanında (MÖ 1100-MÖ 1000) işgal edilmemesinden dolayı, Kıbrıs’a yerleşen Yunanlara özgü bir dialekti korumuştur. M.S. 8. yüzyılda Slav kökenli göçmenler ve Osmanlı İmparatorluğu döneminde Arnavut göçmenlerle etnik yapısı oldukça değişmiştir.

 


*
Siret Nehri - Vikipedi (wikipedia.org)

*Siret Nehri (Ukraynaca: Серет, Rusça: Сирет, Macarca: Szeret) Ukrayna topraklarından doğarak güneye doğru inerek Romanya'ya giren 470 kilometre uzunluğunda bir akarsudur. Son olarak Tuna Nehri'ile birleşerek akan nehrin antik çağlardaki adı Hierasus 'tur.

 

*Eflak ve Boğdan Neresidir? Hakkında Bilgi (nkfu.com)

*EFLÂK ve BOĞDAN: Osmanlı Türkleri’nin Romanya’ya verdikleri addır. Romanya «Memleketeyn» (İki Ülke) adıyla iki prensliğe ayrılmıştı; Eflâk (Ulahya), Boğdan (Moldavya). Moldavya bugün Romanya’dan çıkmıştır. Eflâk’ın merkezi 1600 yıllarına kadar


Târgovişte iken, bundan sonra Bükreş oldu. Boğdan’ın merkezi ise önce Suçeva (Suceava) iken sonra Yaş’a nakledildi.


Eflâk Prensliği 1247’de, Boğdan Prensliği 1352’ye doğru kurulmuştur. Eflâk, 1364 e kadar Macaristan’a bağlı olmuş, ancak bu tarihten 1381’e kadar 17 yıl bağımsız bir hayat yaşamıştır. Boğdan ise 1352 1360 arasında Macaristan’a, 1455’e kadar da Lehistan’a bağlı olmuştur. 1390’da ilk defa Tuna’yı geçen Osmanlı Türkleri, Eflâk’ı himayelerine aldılar, bu durum 1878’e kaçlar 488 yıl sürdü. Boğdan 1455’te, Fatih devrinde, Türkiye hâkimiyetine girdi. Türk hâkimiyeti 1878 Berlin Antlaşması’na kadar burada da 423 yıl sürdü Zaman zaman voyvodaların ayaklanmaları Osmanlı hükümetini uğraştırmıştır. Fatih‘in ve Kanuni‘nin Boğdan Seferleri ünlüdür.


Türkler Macaristan, Cezayir, Eritme, Podolya gibi en uzak ülkeleri doğrudan doğruya vilâyet şeklinde idare ettikleri halde, bu iki Romen prensliğinin iç bağımsızlığına dokunmamışlardır. Voyvodalar, oldukça yüklü bir vergi öderler,


ayrıca avni tediyeler de bulunurlar, istendiği zaman asker verirlerdi. Türk ordusu istediği takdirde, hiçbir merasime bağlı olmadan, bu topraklardan geçerdi. Voyvodaları tayin hakkı tamamen Osmanlı hükümetinin elindeydi, Romen ve Rum asilzadelerinden istediğini bu mevkiye atardı. Voyvodalar içinde İslâm olanlar da vardı.


*Transylvania - Wikipedia

Transilvanya merkezde bulunan tarihi bir bölgedir Romanya. Doğuya ve güneye bağlı doğal sınırlar, Karpat sıradağları, tarihi Transilvanya, batıya, Apuseni Dağları. Terim bazen sadece Transilvanya'yı değil, aynı zamanda tarihi bölgelerin bazı kısımlarını da kapsar. Crișana ve Maramureș ve ara sıra Romanya'nın Banat.


Transilvanya bölgesi, manzarasıyla tanınır.
Karpat manzara ve zengin tarihi. Ayrıca aşağıdaki gibi büyük şehirleri içerir Cluj-Napoca, Braşov, Sibiu, Târgu Mureș, Alba Iulia, ve Bistrița.

Batı dünyası Yaygın olarak Transilvanya'yı vampirler etkisinden dolayı Bram Stoker romanı Drakula ve hikayenin ilham verdiği birçok film.



*Karpat Dağları (wikial.top)

*Karpat Dağları veya Karpatlar bir yay oluşturan bir dizi dağdır Merkez ve Doğu Avrupa. Kabaca 1.500 km (932 mil) uzunluğunda, Avrupa'daki en uzun üçüncü sıradadır. Urallar 2.500 km (1.553 mil) ve İskandinav Dağları 1.700 km'de (1.056 mil). Menzil uzak doğudan uzanıyor Çek Cumhuriyeti (% 3) kuzeybatıda Slovakya (17%), Polonya (10%), Macaristan (% 4) ve Ukrayna (10%) Sırbistan (% 5) ve Romanya (% 50) güneydoğuda.[1][2][3][4] Karpatlar'daki en yüksek menzil, Tatra dağları En yüksek zirvelerin 2.600 m'yi (8530 ft) aştığı Slovakya ve Polonya'da. İkinci en yüksek aralık, en yüksek zirvelerin 2.500 m (8.202 ft) ile 2.550 m (8.366 ft) arasında değiştiği Romanya'daki Güney Karpatlar'dır.

Karpatlar'ın bölümleri genellikle üç ana bölümdedir:[5]


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder