ölmeye yatmak *

 

Asansörle tam on altı kat çıktık. On altıncı katta indik. Bana odayı gösterecek oğlanın peşinden yürüyorum. Kısa bir koridor geçti. Bir odanın önünde durdu. Ben de durdum. Kapıyı açtı, içeri girdik.

Perdeler sıkı sıkıya kapalı. Çocuk perdeleri açıp dışarısını göstermek istedi. Engel oldum. Lambaları yaktı. Bir şey isteyip istemediğimi sordu. İstemediğimi söyledim. Bahşişini verdim; gitti. 

O çıkınca kapıyı hemen kilitledim. Bütün ışıkları söndürdüm. Çarçabuk soyundum. Köşedeki yatağı açtım. Çırılçıplak içine girdim; ölmeye yattım.

Bakmadım ama, saat yedi buçuk falandır. Aşağıda otele kaydımı yapan delikanlıdan duydum sanıyorum.

Çantamı odanın bir köşesine fırlatmıştım. İçinde bir buçuk paket sigara, bir çakmak, kırmızı kaplı bir not defteri, güneş ve okuma gözlüklerim, bir kalem, yarım simit, dibine ermiş ruj tüpü, bozuk para cüzdanım ve kapalı bir zarf içinde beş bin lira o zarfın içinde yalnız değil. Üç dört satırlık bir notla birlik. Birkaç saat önce, paranın yanı sıra o zarfa kapattığım notta ne demiş olduğumu anımsamıyorum. Sadece, böyle bir iş   yapmış olmama şimdi gülesim geliyor. Ama denenecek son şeyin eşiğinde de ciddi olmayı beceremiyorum.

Ölüm bazen o denli çabuk gelmiyor. Ölümle savaşmak gerekiyor. Gülünecek en uygun anda gülmeyi kasıklarıma hapsedişim bundandır belki. Ölmeye yatarken ölümle savaşmak gerekeceğini düşünmemiştim.

Doğdu Gün Işıkları Ülkü’nün

Sümerbank keteni bordo renk perde, okul sahnesini tam örtmüyordu. Hademe Cemal, müsamerede perdecilik edecek. Elimdeki ipi az çekiyor, perde aralığı hiç kapanmıyor. Bütün korkusu da,

ya hiç açılmazsa?.. Günlerdir bütün işi bunu prova etmek. İpi usulca geriyor, bırakıyor. Yeniden geriyor, bırakıyor. 

Perdenin gerisinde çocuklar itişip kakışıyorlardı. Toz, yağ, sirke, sidik kokusunun az daha yoğunu. Kekeremsi, ama yıllar geçtiğinde de hâlâ duyulabilen, duyulmasından tat alınabilen bir koku. Bazı zamanlar insanın kendi kokusunu sevmesi gibi bir şey.

Başöğretmen, eski bir Ermeni evinden bozma okulun ikinci kat koridorunu geçti. Ahşap duvar delinerek sahneye bir kapı açılmıştı.  O kapının önünde durdu. Başöğretmen’i ilkin, bahçede yüzünü yıkamaktan dönen Namık gördü. Koşup sahne içine haber vermek istedi, ama Başöğretmen’in önüne geçemedi. Duvar boyunca kıyın kıyın yanaştı. Soluğu kesildi. Başöğretmen, Namık’ı yengeç yürüyüşü içinde gördü:

“Ne dolaşıp duruyorsun hâlâ ortalıkta? Beni rezil mi edeceksiniz?” diye bağırdı. O hızla sahnenin koridora açılan kapısından içeri daldı.

Üçüncü, dördüncü ve beşinci sınıflar öğretmeni Dündar Bey, sahnede çocuklara son öğütlerini veriyordu:

“Unutmayın! Koro biterken, yani, ‘ilelebet’ derken ikiye ayrılacaksınız. Bir, üç, beş, dokuzlar bir yana; iki, dört, altı, sekiz ve onlar bir yana. Siz ayrılınca aradaki bu pencere görünecek. İyi ayrılın. Yoksa, her şey bozulur. Ulu Önderimize de çok büyük saygısızlık olur. Tamam mı? Anladınız mı? 

Kan ter içindeydi. Çocuklara uzun uzun baktı, haykırdı:

“Ali!.. Ali, ben mahvettin!”

Toparlacık, fırça saçlı bir çocuk, titredi. Ellerini hazır ol’a koydu. Başına bir sumsuk bekledi.

“Hani senin kara papyonun, kahrolmayası Hani, nerede?

“Lastiği koptu öğretmenim… Kopuverdi….”

… ..

Cumhuriyetin 10. yılında karısını Ankara’ya törene götürmüştü. Olup biten her şeye şaşkın bakakaldılar. Olup biten her şeyi pek sevdiler, beğendiler. Ama bir yandan da başkentteki o üç gün Salim Efendi'yi küçültmüş, küçültmüş de Hımbıl Osman’ın torbalarındaki kavut gibi unufak etmişti.

10. yıl adına başkentte, ömründe hiç harcamadığı kadar para harcadı. Aysel’e gözleri açılıp kapanan küçücük bir bebek bile almışlardı.İlçeye dönüşte karısı günlerce hısım akrabaya, eşe dosta uçakları, bahriyeliler, Atatürk’ün yüksek siyah şapkasını, bandı mızıkaları, tankları, bahriyelilerin kordonlarını, fener alaylarını, Havuzbaşı’nı, Havuzbaşı’nın güllerini, ve ışıklarını, üç katlı yüksek yapıları, otel odasının elektrik düğmesini, o envai çeşit şeker vitrinlerini falan anlattı durdu. … ..

… .. 

“Ey sütlü kahve gözlerinde

Bakışların en lekesizi

Aşkla parlayan Bakir kız!

Gel, bana gel, unut denizi

Dinlerken uzak sesinizi

Başlarken seherle şarkımız

Gel, bana gel, özledim sizi.

… .. 

*ölmeye yatmak & adalet ağaoğlu

Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları

 *Adalet Ağaoğlu - Vikipedi (wikipedia.org)

*Adalet Ağaoğlu(1929, Nallıhan, Ankara – 2020, İstanbul), Türk yazar. 20. yüzyıl Türk edebiyatının en önemli romancılarından biri kabul edilir.[2] Eserlerinde Türkiye'nin değişik dönemlerini ve bu dönemlerin insan hayatlarına etkisini inceledi. İlk romanı Ölmeye Yatmak'tan başlayarak yazdığı tüm romanlar Türkiye'de önemli edebiyat ve edebiyat dışı tartışmalara yol açtı.[3] Romanları dışında hikâye, oyun, deneme ve anı türünde eserler verdi.

Hayatı : 23 Ekim 1929'da Nallıhan'da dünyaya geldi. Babası, kumaş tüccarı Hafız Mustafa Sümer'dir. Dört çocuklu bir ailenin ikinci çocuğu ve tek kızıdır. Kardeşleri Dr. Cazip Sümer (1925-1975), oyun yazarı, oyuncu Güner Sümer (1936-1977) ve iş insanı Ayhan Sümer (1930-2020)'dir.

İlköğrenimini Nallıhan'da tamamladıktan sonra 1938'de ailesi ile birlikte Ankara'ya yerleşti.[4] Ortaöğrenimini Ankara Kız Lisesi'nde tamamladıktan sonra 1950 yılında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi'nin Fransız Dili ve Edebiyatı bölümünden mezun oldu.