İslamiyet öncesi Hristiyanlık*

-Hristiyanlığın doğuşundan İslamiyet’in doğuşuna kadar geçen altı yüz yıllık sürede .....ilk önemli gelişme; Hristiyanlığın yükselmesi, benimsenmesi ve yaygınlaşmasıdır.

-Bu sürede Klasik Helen-Roma paganizmi bir süre daha yaşamış ve İmparator Julian (361-363) döneminde

son kez kendini göstermiş,

-Hristiyanlık Roma sistemine protesto olarak gelişmeye başlamış,

-İmparator Konstantin (311-337)’nin Hristiyan olmasıyla, giderek Roma devleti de Hristiyan olmuştur.

-Justinien döneminde (527-569) Hiristiyanlığın diğer dinlere üstünlüğü yanında, Kilise’nin de kişisel, bölgesel ve ulusa bağlılık giibi gerkeçelerle bölünmesi yaşanmaya başlanmıştır.

-İkinci önemli gelişme ise; Roma İmparatorluğu’nun ağırlık merkezinin batıdan doğuya; Roma’dan, Konstantin’in doğu başkenti yaptığı Konstantinepolis’e taşınamsıdır. 395’te İmparator Teodosius’un ölümünün ardından, İmparatorluk ikiye ayrılmıştır. Roma’dan yönetilen Batı İmparatorluğu çok geçmeden barbar istilaları sonucu çökmüş, Doğu İmparatorluğu ise bin yıl daha varlığını sürdürmüştür.

-Üçüncü önemli gelişme; yüzyıllar önce Büyük İskender tarafından başlatılan ve halefleri tarafından sürdürülen Ortadoğu’nun Helenleştirilmesidir.

-Hristiyanlık çağının ilk altı yüzyıllık döneminde Araplar ve Türkler henüz impratorluk sınırları dışında .... çöllerde ve bozkırlarda yaşıyorlardı.

Ortadoğu – Bernard Lewis*